Przystąpienie do Krajowej Biblioteki Związków Chemicznych

10-04-2025

Wydział Chemiczny Politechniki Łódzkiej zawarł umowę z Krajową Biblioteką Związków Chemicznych (KBZCh). Dokument został podpisany przez dziekan prof. Małgorzatę Iwonę Szynkowską-Jóźwik oraz dyrektora ds. naukowych prof. Jarosława Dziadka z Instytutu Biologii Medycznej (IBM) PAN.

 

 

KBZCh, utworzona przy Instytucie, jest finansowana przez MNiSW jako jedno z przedsięwzięć Polskiej Mapy Drogowej Infrastruktury Badawczej. Biblioteka należy do konsorcjum POL-OPENSCREEN - Polskiej Platformy Infrastruktury Skriningowej dla Chemii Biologicznej, będącego częścią europejskiego konsorcjum EU-OPENSCREEN.

Czym jest ta biblioteka?

Prof. Zbigniew J. Leśnikowski, kierownik KBZCh i koordynator konsorcjum POL-OPENSCREEN, wyjaśnia: "KBZCh to pierwszy w Polsce niekomercyjny bank związków chemicznych, które zostały zsyntetyzowane w krajowych laboratoriach chemicznych na potrzeby różnych projektów badawczych. Zamiast kończyć na półkach, związki te będą dalej wykorzystywane."

Zdeponowane związki są wstępnie bioprofilowane w KBZCh, czyli badane pod kątem ich podstawowych właściwości fizykochemicznych, a następnie udostępniane użytkownikom do badań przesiewowych i innych badań naukowych. Wyniki badań przesiewowych są dostępne dla instytucji naukowych i przemysłu, oczywiście na uzgodnionych zasadach zabezpieczających własność intelektualną.

Dwie osoby przy stole podpisują dokumenty, siedząc przy stole. W tle biała ściana, na której wiszą zdjęcia oprawione w ramki. Podpisanie umowy przez prof. Małgorzatę I. Szynkowską-Jóźwik i prof. Jarosława Dziadka

foto: Marcin Szmidt

Dlaczego to jest ważne?

Stworzenie sieci akademickich bibliotek umożliwia poszukiwanie nowych aktywności biologicznych związków chemicznych co może być wykorzystane np. w projektowaniu nowych leków przeciwnowotworowych czy w walce z chorobami cywilizacyjnymi. Warto również dodać że KBZCh nie tylko udostępnia utworzoną infrastrukturę badawczą i rosnącą kolekcję związków, ale także organizuje sympozja i warsztaty. Sprzyja to tworzeniu się społeczności chemików, farmakologów i biologów zainteresowanych poszukiwaniem związków bioaktywnych, stanowiąc platformę szerokiej współpracy.

KBZCh zawiera unikatowe związki niedostępne w komercyjnych bibliotekach. Prof. Leśnikowski podkreśla: „Związki chemiczne gromadzimy od około 1,5 roku. Obecnie mamy ich nieco ponad 1000, ale kolekcja szybko rośnie dzięki współpracy z polskimi chemikami.”

Umowa z Politechniką Łódzką z pewnością przyczyni się do powiększenia tej kolekcji. Dziekan Wydziału Chemicznego, prof. Małgorzata I. Szynkowska-Jóźwik, docenia znaczenie porozumienia: „Od wielu lat współpracujemy z Instytutem Biologii Medycznej PAN. Nasi naukowcy syntetyzują różne związki, które będą deponowane w KBZCh. To ogromna wartość dodana, ponieważ związki te będą dalej badane pod kątem różnych aktywności biologicznych i dalszego wykorzystania przez podmioty krajowe i zagraniczne.”

Podpisaniu umowy towarzyszyły rozmowy, w których uczestniczyła także prof. Agnieszka B. Olejniczak, kierownik Pracowni Skriningowej IBM PAN oraz prorektor ds. naukowych PŁ prof. Łukasz Albrecht.