Erasmus Staff Week dla bibliotekarzy jest niezastąpionym źródłem poznania najlepszych praktyk realizowanych w bibliotekach w różnych krajach Europy. Biblioteka praskiej uczelni Metropolitan University Prague – jako organizator - przystąpiła do programu Erasmus po raz pierwszy.
Wyjazdy w ramach International Library Staff Week są doskonałą okazją, by wyjść z pewnej kulturowej i instytucjonalnej bańki i zobaczyć, jak działają biblioteki funkcjonujące w warunkach innych, niż polskie i jak realizowane są w nich usługi informacyjne. Służą też międzynarodowej integracji, nawiązaniu nowych kontaktów, wymianie poglądów i zdobyciu międzynarodowej perspektywy w temacie bibliotekarstwa.
Biblioteka uczelni Metropolitan University Prague goszczącej uczestników Staff Week nie była jedyną zwiedzoną w Pradze, organizatorzy zorganizowali też wizyty w trzech innych. Program obejmował zarówno biblioteki historyczne, jak i nowoczesne budynki biblioteczne. W każdym miejscu traktowano nas – uczestników Staff Week – gościnnie i przyjaźnie, dzieląc się mniej oficjalnymi informacjami na temat bibliotek oraz opowiadając o sukcesach i wyzwaniach, przed jakimi stają ich pracownicy.
Metropolitní Univerzita Praha
Staff Week zorganizowała Metropolitan University Prague, jedna z najstarszych i największych prywatnych uczelni w Czechach. Zajęcia prowadzone są tu w języku czeskim, ale także w angielskim. W tych dwóch językach przygotowywane są wszystkie materiały związane z obsługą studentów. Dwujęzyczność jest tym bardziej istotna, że spośród ok. 4000 studentów uczelni 20% to studenci zagraniczni.
Uczelniane wydawnictwo MUP Press część publikacji wydaje we współpracy z zewnętrznymi wydawnictwami (m.in. Togga, Wolters Kluwer, A Plus). Takie publikacje są wyżej punktowane, stąd pomysł na tego typu współpracę. MUP Press publikuje do kilkunastu książek rocznie, a także materiały konferencyjne i dwa czasopisma naukowe: Central European Journal of International and Security Studies oraz Politics in Central Europe.
Jiří Hájek Specialised Library
Istotną częścią uniwersytetu MUP jest biblioteka, która nie tylko udostępnia książki i czasopisma, ale też publikacje World Intelectual Property Organisation oraz prace magisterskie (wyłącznie na miejscu).
Biblioteka odpowiada za przekazywanie numerów ISBN wydawnictwu oraz sprzedaż publikacji MUP Press. Codziennie z biblioteki korzysta ok. 50-60 studentów i pracowników. Studenci mają możliwość korzystania ze źródeł online: EBSCO i JSTOR.
Národní knihovna České republiky
Czeska Biblioteka Narodowa to jedna z najstarszych bibliotek na terenie Czech. Jej kolekcja obejmuje ponad 6,5 mln woluminów i corocznie powiększa się o około 80 tysięcy nowych tytułów. Archiwizuje unikatowe dokumenty historyczne (np. Kodeks Wyszehradzki z 1085 r.), orientalne rękopisy i greckie papirusy oraz zbiory rękopisów i kodeksów z XIV wieku (m.in. ofiarowanych Uniwersytetowi Praskiemu w 1366 roku przez Karola IV). Wartość kolekcji sprawia, że jest jedną z najważniejszych bibliotek w Europie i na świecie. Corocznie odwiedza ją ponad milion użytkowników. Biblioteka udostępnia swoje zbiory w siedmiu czytelniach i w pracowni audiowizualnej.
W zabytkowym budynku Klementinum znajduje się historyczna i jedna z najpiękniejszych bibliotek świata - Biblioteka Barokowa, w której zachowany został oryginalny, XVIII-wieczny wygląd. Stąd też można udać się na najwyższy punkt budynku – Wieżę Astronomiczną. Z jej tarasu można podziwiać panoramę historycznego centrum Pragi.
Městská knihovna v Praze
Inny charakter ma biblioteka miejska, która jest przy okazji atrakcją turystyczną – tutaj turyści przychodzą przede wszystkim po to, by zrobić sobie zdjęcie z Column of Knowledge, czyli książkową rzeźbą artysty Mateja Krena. Ta 2-metrowa studnia/wieża mieszcząca się w holu głównym jest konstrukcją zbudowaną z kilku tysięcy książek dostarczonych przez bibliotekę. Wraz z lustrzanym sufitem i podłogą daje niezwykły efekt niekończącej się ściany książek.
Biblioteka została powołana do życia w 1891 roku i obecnie mieści się w gmachu zaprojektowanym przez Františka Roitha (ucznia wybitnego architekta Otto Wagnera). W głównym gmachu, a także w 42 oddziałach w Pradze oraz poprzez trzy bibliobusy Biblioteka Miejska wypożycza książki, audiobooki, muzykę i filmy. Oprócz tego przez cały rok w miejskich bibliotekach odbywa się wiele kulturalnych imprez.
Národní technická knihovna
Narodowa biblioteka techniczna to jedna z najnowocześniejszych i najbardziej zautomatyzowanych bibliotek, jakie dane było mi odwiedzić. Mimo nowoczesnego projektu tworzy spójną całość z liczącymi wiele dekad budynkami wydziałów uczelni technicznej, na której terenie się znajduje.
NTK jest biblioteką akademicką, ale także publiczną. Na wyższych piętrach biblioteka ujawnia swój oryginalny charakter. Uwagę zwracają kolorowe podłogi. Każdy z kolorów odwzorowuje stopień naprężenia płyt podłogowych, dzięki czemu studenci mogą lepiej wyobrazić sobie, jakie siły działają na poszczególne partie podłogi. To nie jedyny element o cechach edukacyjnych. Cały budynek zaprojektowano zgodnie z koncepcją „podręcznika technologicznego”, stąd wszelkie okablowanie, orurowanie czy instalacje wentylacyjne nie zostały ukryte – są świadomie zaprezentowane po to, by studenci mogli lepiej zrozumieć meandry projektowania i funkcjonowania budynku.
Biblioteka udostępnia ponad 1300 miejsc do pracy i ponad 500 miejsc na relaks. Można skorzystać z jednej z 18 czytelni. Zgromadzono tu 1,5 miliona książek. Biblioteka udostępnia 10 tys. czasopism, ponad 70 tys. e-booków, prawie 50 tys. czasopism elektronicznych , dziesiątki specjalistycznych e-zasobów oraz 490 tys. zdigitalizowanych materiałów.
Nie tylko nauka
Wyjazdy organizowane w ramach programu Erasmus to nie tylko nauka i wymiana doświadczeń. Istotne jest również poznanie - choćby powierzchowne - historii i kultury danego kraju. Poza spacerami po Pradze, jednym z punktów programu było zwiedzanie najważniejszych zabytków miejscowości Kutna Hora.