„Nie z tej Ziemi” — Politechnika Łódzka na 28. Pikniku Naukowym

13-05-2025

28. Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik, odbywający się pod hasłem „Ale Kosmos”, po raz kolejny pokazał, że nauka to nie tylko liczby i wzory, ale także fascynująca przygoda — szczególnie wtedy, gdy można jej dotknąć, doświadczyć i poczuć na własnej skórze.

 

 

 W tegorocznej edycji, która odbyła się na Stadionie Narodowym w Warszawie, wzięli udział również fizycy z Centrum Nauczania Matematyki i Fizyki Politechniki Łódzkiej. Nasz zespół przygotował wyjątkowe pokazy w ramach strefy „Eksperymentów Kultowych”, prezentując program pod hasłem: „Kosmos na wyciągnięcie ręki”.

Dla uczestników wydarzenia udostępniliśmy pięć interaktywnych stanowisk, które nie tylko przyciągały wzrok, ale – co najważniejsze – angażowały odwiedzających do wspólnego eksperymentowania. Naszym celem było pokazać, że nawet najbardziej odległe zjawiska — jak te zachodzące w kosmosie — można zrozumieć dzięki prostym, efektownym doświadczeniom.

 

Osoby stojące wokół stołu, na którym stoją różne puszki Kosmiczne puszki

foto: Piotr Słoma

Kosmiczne doznania… bez opuszczania Ziemi

Czy wiesz, ile „waży” puszka napoju na Słońcu, Księżycu czy Jowiszu? Na naszym stanowisku można było to sprawdzić – dzięki specjalnym puszkom, których zawartość symulowała różne grawitacje. Odwiedzający mogli dosłownie poczuć, jak zmienia się ciężar przedmiotów w różnych zakątkach Układu Słonecznego.

Wraz z zestawem „kosmicznych” puszek gościliśmy także, jako eksperci, na mini scenie Polskiego Radia w prowadzonym przez Artura Wolskiego programie Jedynki, zatytułowanym „Impreza w Kosmosie”.

Osoba z mikrofonrm trzyma mikrofon, stojąc przy stole na którym stoją puszki. Całość umieszczona jest pod namiotem wystawowym graficznie oznaczonym Polskie Radio Z kosmicznymi puszkami na mini scenie Polskiego Radia

foto: Piotr Słoma

Nieważkość i przeciążenie w warunkach ziemskich

Czy można poczuć nieważkość na Ziemi? U nas – tak! Dzięki czujnikowi przyspieszenia w kasku, uczestnicy mogli zobaczyć na wykresie, jakie siły działają na ciało podczas skoku: od zerowego ciężaru w locie po przeciążenia przy lądowaniu. Animatorzy tłumaczyli, jak to możliwe i dlaczego amortyzacja ma kluczowe znaczenie.

Kolorowe szkła leżące na stole Kolorowy spektakl naprężeń

foto: Janusz Tomaszewski

Zobaczyć niewidzialny Kosmos

MEGA-polaryskop i kolorowy spektakl naprężeń! Dzięki zestawowi skrzyżowanych polaryzatorów uczestnicy badali przezroczyste przedmioty codziennego użytku oraz modele mostów, belek czy pantofelki na obcasie. Efekt WOW zapewniały barwne wzory, które ukazywały naprężenia w materiałach optycznych. Dowiedzieli się, jak niewidoczne defekty mogą wpływać na bezpieczeństwo konstrukcji, a także sprawdzili jakość mocowania szkieł w swoich okularach.

Kosmiczne zwierciadła

W tej części można było zajrzeć w inną rzeczywistość. Uczestnicy obserwowali swoje odbicia w wielkim zwierciadle wklęsłym, zmieniając obraz od odwróconego pomniejszonego do prostego powiększonego. W ogromnym kalejdoskopie z lustrzanymi ścianami powstawały symetryczne, kolorowe wzory. Hitem był układ dwóch zwierciadeł w kształcie litery V, który tworzył spektakularny efekt „kosmicznej galerii” twarzy.

Odbijając się w lustrze twarz człowieka Kosmiczne lustro

foto: Piotr Słoma

Wielki krok dla małego człowieka, czyli zabawki fizyczne

Nasze zabawkarium udowodniło, że fizyka to świetna zabawa! Dzieci (i nie tylko!) bawiły się równoważącym się ptakiem, kiwaczkiem, „dzięciołem” zjeżdżającym po pręcie i „przewrotkiem” robiącym koziołki. Zabawki demonstrowały zasady równowagi i przemian energii w ruchu, a uczestnicy przekonali się, że prawa fizyki działają wszędzie — nawet w zabawkach.

Zabawki drewniane leżą na stole, przy którym siedzą dzieci Zabawki fizyczne

foto: Janusz Tomaszewski

Podsumowanie

Tegoroczny udział Politechniki Łódzkiej w Pikniku Naukowym był doskonałą promocją uczelni i nauk ścisłych, a także wspaniałą okazją do wspólnego odkrywania. Pokazy PŁ udowodniły, że nauka nie musi być trudna ani nudna – wystarczy zaprezentować ją w ciekawej i angażującej formie.

Zestawy eksperymentalne przygotowane na Piknik są później wykorzystywane m.in. w ramach wydarzeń takich jak „Tydzień z Matematyką i Fizyką” czy podczas zajęć wyjazdowych w szkołach objętych patronatem PŁ. oraz spotkań z cyklu „Drzwi zawsze otwarte”.

Pokazy przygotowali i zaprezentowali: dr hab. inż. Adam Chudecki, doktorzy inżynierowie: Krzysztof Wojciechowski, Dariusz Cybulski, Dariusz Krzyżański, Mariusz Panak, Sebastian Formański, Piotr Słoma, Janusz Tomaszewski oraz mgr inż. Janusz Kuliński i Jakub Kędzierski.